[♫ 𝕄𝔼𝕃𝕆𝔻𝕚 ♫]

Orucun Nevileri Oruçlar: Farz, vacib, nafile ve mekruh nevilerine ayrilir. Farz ve vacib oruçlar da belirli ve belirsiz kIsimlara ayrilir. söyle ki: Ramazan ayi orucu belirli bir farzdir. Kazaya kalan ramazan ayina ait oruçlarla keffaret olarak tutulacak oruçlar da belirsiz birer farzdir. Bunlar, istenilen mübah günlerde tutulabilir: Belli bir günde tutulmasi adanan bir oruç, belirli bir vacibdir. Herhangi bir gün, herhangi bir ay veya herhangi bir hafta gibi, belirlenmeyip tutulmasi adanan bir oruç da belirsiz bir vacibdir. Adanan itikâf oruçlari da birer belirli vacib demektir ki, itikâf zamanlarina mahsustur. Bu ileride açiklanacaktir. Allah Tealâ'nin RiZasi için tutulacak nafile oruçlar da bagli bagina bir nevi teIkil eder. Bunlar sünnet, müstahab, mendub diye isimlenirler. agura günü ile beraber ondan bir gün önce veya bir gün sonra tutulan oruçlar ve Eyyam Bîz denilen her ayin on üçüncü, on dördüncü ve on beginci günleri tutulan oruçlar gibi. Bunlar müstahabdir. "Haram Aylar" denilen Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb aylarinin persembe, cuma ve cumartesi günlerinde ve Zilhiccenin bagindan dokuz günde tutulacak oruçlar da müstahabdir. Ramazan bayraminin birinci gününde, Kurban bayraminin dört gününde tutulacak oruçlar tahrimen mekruhtur. Çünkü bu günler, Yüce Allah'in kullarina olan birer ziyafet günüdür. Bu ziyafetten kaÇinmak uygun olmaz. Bununla beraber bu günlerde tutulan oruçlar yine oruçtur. su kadar var ki, bozulursa kazasi gerekmez. Çünkü caiz görülmeyen sey benimsenmistir. Diser bir görüse göre, kazasi gerekir. Nevruz denilen ilkbahar gününde ve "Mehrican" denilen son bahar gününde kasden tutulan oruçlar tenzihen mekruhtur. Çünkü bu günlere hürmet edilmis gibi olur. Oysa ki bunlara hürmet haramdir. eger âdet üzere tutulan bir oruç bu günlere rastlarsa, bunun keraheti olmaz. Yanliz cuma veya yalniz cumartesi günü ve özellikle Muharremin "agura günü" denilen yalniz onuncu günü oruç tutmak da tenzihen mekruhtur. Geceleyin orucu bozmayip iki gün birbirine bitigik olarak oruç tutulmasi da mekruhtur. Buna "Savm-i Visal" denilir. Nafile oruçlarda iyi olan oruç tutma sekli, birgün oruç tutmak ve birgün de tutmamakdir. Bu sekilde tutulan oruca "Savm-i Davudî" denir. Hacilar için, güçsüzlük verecek oldusu takdirde, "terviye" ve "arefe" günlerinde oruç tutmak mekruhtur. Çünkü daha sonra yapacaklari hac islerini yerine getirmekten aciz kalabilirler. sek günü denilen günde Ramazan ayina veya bir vacibe niyet edilerek tutulan oruç da mekruhtur. sek günü, ?aban ayinin otuzuncu günüdür. Isterse havada bir engel bulunmasin. Çünkü o gün, bAska bir beldede hilâlin görünmüs olmasi mümkündür. Bu, hilâlin dogusunun degigik yerlerde olabilecegine itibar edilmemesine göredir. Hilâlin dogusunun degigik yerlerde olabilecegini kabul edenlere göre, bir günün sek günü sayilabilmesi için hava bulutlu olmalidir. Yahut gecenin otuzuncu gece oldusuna dair bir alâmet bulunmamalidir. Misal: Hilalin görüldüsüne dair olan sehadet reddedilmis olmalidir. sek günü, ramazan ayina veya bir vacib oruca niyet edilerek oruç tutulsa, bakilir: eger ramazan oldusu anlaislirsa, bu oruç ramazan orucundan sayilir. Ramazan olmadigi anlaislirsa, ramazan orucuna niyet edilmis oldusu takdirde nafile bir oruç olur. iftar edilirse, kazasi gerekir. Fakat bir vacibe niyet edilmis oldusu takdirde, o vacib oruç sahih olur. eger o günün ?aban'dan mi, yoksa Ramazan'dan mi oldusu anlaislmazsa, bir vacib için niyet edilmis olan oruç, o vacib için sahih olmaz. Çünkü o günün Ramazan'dan olmasi ihtimali vardir. sek gününde nafile oruca niyet edilse, sahih olan görüse göre, bunda bir sakinca yoktur. Ramazan oldusu anlaislirsa, Ramazan orucu tutulMus olur. ?aban oldusu bilinirse, bu oruç bir nafile olur. Bu durumda iftar edilse kazasi gerekir; çünkü bunun tutulmasi benimsenmistir. sek gününde: "Ramazan ise oruç tutmaya, degilse iftar etmeye" seklinde niyet etmis olan bir kimse, oruç tutMus olmaz. Çünkü oruca niyet edilince kesinlik gerekir. Böyle tereddütle oruca niyet olamaz. sek günü, insanlara yaymamak suretiyle oruç tutmak, ilim sahibi kimseler için daha faziletlidir. Halk için tedbirli olmak daha faziletlidir. Onlar ihtiyatli davranarak zeval vaktine kadar, orucu bozan seylerden sakinirlar. Ramazan olmadigi anlaislinca iftar ederler. Böylece ramazandan olmayan bir günü ramazandan saymis olmazlar. Bu hususta bilgi sahibi sayilanlar, sek gününde oruca nasil niyet edilecegini bilenler ve ayni zamanda o günün kesinlikle ramazan oldusunu kabul etmeyenlerdir. Bu sekilde niyet edilmesini bilmeyenler de halk sinifgdir. Bunlara "havas" karisti olarak "avam" denilir. ?aban ayinda tamamen oruç tutan veya son üç gününde oruçlu bulunan kimse için de, sek günü oruç tutmasi daha faziletlidir. Oruç tutup bununla beraber bir ibadet inanci ile hiç bir sey konusmamak suretiyle "Sükût Orucu" tutmak mekruhtur. Fakat düsünmek için veya faydasiz sözlerden kaÇinmak için susmakta kerahet yoktur. Bir kadin için, kocasinin izni olmaksizin nafile oruç tutmak mekruhtur. Kocasi bu orucu bozdurabilir. Kadin da sonradan kocasi izin verince veya kadin yalniz kalinca, o bozMus oldusu orucu kaza eder. Bununla beraber bir erkek hasta olursa veya oruçlu bulunursa veya hac ve umre için ihramda ise, zevcesini nafile oruçtan men edemez. Çünkü bu durumlarda zevcesine yakinlik gösteremez. Bir ücret kasiliginda hizmet gören kimse, hizmet ve çalismasina noksanlik verecekse, isverenin RiZasi olmadikça nafile oruç tutamaz. Fakat böyle bir zarara sebebiyet vermeyince, isverenin izin vermesine bakmaksizin nafile oruç tutabilir. Üzerinde Ramazan ayindan kazaya kalmis oruç bulunan kimsenin, nafile oruç tutmasi mekruh degildir. Oruç tutulmasi yasaklanan bayram günlerinde iftar edilmeksizin tam bir sene devamli oruç tutulmasi mekruhtur. Buna, "Savm-i Dehr" denir. Bayram günleri iftar edildigi takdirde, böyle bir oruçta sakinca yoktur. Ancak bu oruç, oruç sahibini takatsiz düsürmemeli ve onu bir âdet haline getirmemelidir. ?badet, âdet disinda sadece Allah'in RiZasi için yapilir. ?evval ayinda ayri ayri günlerde, haftada iki gün olmak üzere alti gün oruç müstahabdir. Bununla beraber arka arkaya alti gün oruç tutulmasinda da, tercih edilen görüse göre, bir sakinca yoktur. bazi alimlere göre böyle arka arkaya tutulmasinda kerahet vardir. sek gününde ihtiyaten oruç tutan kimse, unutarak bir sey yedikten sonra, o günün Ramazan oldusu anlaislmakla oruca niyet etse, bu yeterli olmaz, o günü kaza etmesi gerekir. Ancak, o gün akiama kadar bir sey yeyip içmemesi lâzim gelir. Diser bir görüse göre, bu halde niyet ederek tutacagi oruç, sahih olur. Çünkü niyetten önce olan unutma, niyetten sonraki unutma gibidir.

[Etiketler:]

Etiketler: orucun nevileri