[♫ 𝕄𝔼𝕃𝕆𝔻𝕚 ♫]

Oruçlara Ait Niyetler Herhangi bir oruca kalb ile niyet yeterlidir. Oruç için sahura kalkilmasi da bir niyettir. Niyetin dil ile de yapilmasi mendubdur. Ramazan orucu, tayin edilmis adak ve mutlak nafile oruçlar için niyetin vakti, günesin batigindan baglayarak kaba kuslusa kadar devam eder. Bu zaman içinde niyet edilebilir. Fakat günes batmadan önce veya tam istiva zamaninda veya ondan sonra akiama kadar hiç bir oruca niyet edilemez. Böyle niyet hususunda, mukîm, misafir, saglikli ve hasta olanlar Egittir. Bununla beraber istiva zamanina kadar böyle niyet edilebilmesi, ikinci fecirden sonra yiyip içmek gibi orucu bozan haller bulunmadigi takdirdedir. Böyle orucu bozan bir sey, kasden veya sehven yapilacak olsa, artik niyet caiz olmaz. (Malikîlere göre, nafile oruç için böyle gün ortasina kadar niyet edilemez. Çünkü sabahleyin niyet edilmeyince, o gün iftar etmek kararlagmis olur. Bir günün hem oruca, hem de iftara ihtimali olamaz. safiîlere göre günesin batigindan öncesine kadar niyet edilebilir. Yeter ki, sabahdan itibaren oruca ayKirs bir is yapilmamis olsun. Çünkü nafile ibadet için din yönünden takdir edilmis bir zaman yoktur. Bu oruç, oruç tutacak olan kimsenin istegine baglgdir. Zevalden sonra da oruç tutma arzusu bulunabilir.) Bütün kaza ve keffaret oruçlari ile mutlak adak oruçlari için niyetin geceleyin veya ikinci fecrin baglangicinda yapilmasi sarttir. Ayrica bu oruçlari niyette göstermek (tayin etmek) lâzimdir. Bundan dolayi bunlardan herhangi biri için fecirden sonra niyet edilirse veya bunlardan hangisinin tutulacagi kalb ile tayin edilmezse, bu oruçlarin tutulmalari sahih olmaz. Çünkü bu oruçlar için belli bir gün yoktur. Bunlara hangi günlerin ayrilacagi, ancak böyle bir niyet ile tayin edilmis olur. Ramazan orucu, belirlenmis adak, herhangi bir nafile oruç için mutlak bir niyet yeterlidir. "Yarinki günün orucunu tutmaya, yarin oruç tutmaya, yarin nafile oruç tutmaya", diye niyet edilebilir. Bununla beraber bunlar için geceleyin niyet edilmesi, bu oruçlarin tayin edilmesi ve söyle denilmesi daha faziletlidir: "Yarinki Ramazan orucunu tutmaya niyet ettim." Ramazanin her günü için ayrica bir niyet gerekir. Çünkü araya geceler girmektedir. Ayrica her günün orucu baglibagina bir ibadet bulunmaktadir. Bunun içindir ki, bir günün orucundaki bozukluk, Diser günün sihhatine engel olmaz. Bir kaza orucuna fecrin dogusundan sonra niyet edilecek olsa, bununla kaza sahih olamayacagindan, nafile oruç tutulMus olur. eger bu oruç bozulacak olsa, kaza edilmesi gerekir. Çünkü baglanmis olan bir ibadet yarida Birakilamaz. Bir kimse, daha günes batmadan: "Yarin oruç tutayim," diye niyet edip de, sonra yarinki günün istiva zamanina kadar uyusa, gafil veya baygin bir halde bulunsa, oruç tutMus olmaz. Fakat günesin batmasindan sonra böyle niyet etmis olursa, orucu sahih olur. Bir kimse, ramazan ayinda ramazan oldusunu bildigi halde, ne oruca ve ne de iftara niyet etmemis bulunsa, saglam rivayete göre, oruçlu bulunMus olmaz. Bir kimse, geceleyin herhangi bir oruç için niyet etmis bulunsa, sonra fecrin dogusundan önce bu niyetinden dönse, bu dönüsü sahih olur. Fakat oruçlu bir kimse, orucunu bozmaya niyet ettigi halde bozmasa, sadece bu niyet ile orucu bozulMus olmaz. "?n?allah yarin oruç tutmaya niyet ettim," diye yapilan bir niyet sahihdir. Fakat: "Yarin davete çagrilirsam iftar etmeye, çagrilmazsam oruç tutmaya," diye yapilan bir niyet geçerli degildir. Böyle tereddütlü bir niyetle oruç tutulMus olmaz. Istiva zamanina kadar niyet edilmesi caiz olan oruçlarda, gündüzün niyet edilecegi takdirde, o günün baglangicindan itibaren oruçlu bulunMus olmaya niyet edilmesi gerekir. Niyet edilecegi andan itibaren oruç tutmaya niyet edilecek olsa, bununla oruç tutulMus olmaz. Ramazan gecesinde veya gündüzünde bayilan veya deliren kimse, istiva zamanindan önce kendine gelip oruca niyet edince oruçlu bulunMus olur. Bir kimse, Ramazan ayinda bAska bir vacib oruca niyet edecek olsa, o kimse Ramazan orucuna niyet etmis sayilir. Bu konuda iki imama göre, mukim ile misafir arasinda fark yoktur imam Azam'a göre, misafir olunca, niyet ettigi vacib için oruçlu bulunMus olur. Çünkü misafirin Ramazan orucunu tutma mecburiyeti yoktur. Nafile oruca niyet edilecek olsa, sahih olan görüse göre, ramazan orucuna niyet edilmis olur. Hastanin da bu sekilde olan niyetleri, sahih olan görüse göre, Ramazan orucuna sayilir. Misafir ile hastanin mutlak sekildeki niyetleri de Ramazan orucuna sayilir. Muayyen bir adak gününde, keffaret veya ramazan orucunu kaza gibi, bAska bir vacibe niyet edilerek oruç tutulMus olsa, sahih olan görüse göre, bu oruç o vacib için sayilir; o muayyen nezir orucunun kaza edilmesi gerekir. Bir oruç için hem keffarete, hem de nafileye niyet edilse, keffaret olarak caiz olur. Fakat bir oruç için hem kazaya, hem de yemin keffaretine niyet edilecek olsa, hiç biri geçerli olmaz. Çünkü bunlarin aralarinda ziddiyet vardir. Bu durumda o oruç bir nafile olMus olur. Bir veya birkaç ramazandan orucu kazaya kalmis olan kimse için uygun düsen, bunlari kaza ederken: "Üzerine kazasi ilk vacib olan oruca" niyet etmektir. Bununla beraber böyle belirtilmeksizin yalniz kazaya niyet etmesi de yeterlidir. Bir kadin henüz adet içinde iken, geceleyin oruca niyet edip fecirden önce temizlenecek olsa, orucu sahih olur. Esir bulunan kimse, Ramazan ayinin girip girmedigini bilemezse arastirir ve kanaatina göre oruç tutar. Sonra bakilir: eger orucu ramazana rastlamissa veya ramazandan yahut oruç tutulmasi yasak olan günlerden sonra geceleyin niyet ederek oruç tutMus ise, orucu ramazandan sayilir. Ramazan günlerinden noksan olarak oruç tutmuIsa, bu noksan günleri kaza eder. Fakat Ramazandan öncesine rastlamissa, caiz olmaz, yalniz nafile bir oruç olur.

[Etiketler:]

Etiketler: oruçlara ait niyetler